W ramach projektu Erasmus + „ Let's Work Together” -„Działajmy razem” (KA122-SCH - Krótkoterminowe projekty na rzecz mobilności uczniów i kadry w sektorze edukacji szkolnej) troje nauczycieli miało możliwość wyjazdu do partnerskiej szkoły w Toledo, w Hiszpanii, na job shadowing.
Celem działań projektowych była wymiana doświadczeń i poznanie systemu edukacji szkoły hiszpańskiej. Nauczyciele towarzyszyli uczniom klas 1-6 podczas zajęć z języka angielskiego, informatyki i przyrody. Lekcje te odbywały się w języku angielskim (uczniowie tej szkoły mają 4 lekcje języka angielskiego w tygodniu, lekcje przyrody i sztuki również prowadzone są w języku angielskim). Nauczyciele korzystają z programów interaktywnych oraz podręcznika do przyrody wydawnictwa MacMillan. Na lekcję powtórzeniową z języka angielskiego w klasach 6 a, b uczniowie przygotowali quizy Kahoot i proponowali je swoim rówieśnikom. Podczas zajęć szóstoklasiści korzystali z tabletów.
Warto zaznaczyć, że szkoła wdraża liczne projekty eTwinning. W ramach realizacji jednego z nich na lekcjach języka angielskiego w klasie 5b uczniowie tworzyli listy do swoich kolegów z Francji. Następnie każde dziecko odczytało swój list, później nagrało wypowiedź przy pomocy aplikacji duck duck Moose i wysłało pracę do szkoły partnerskiej.
Ciekawostką jest, że klasy, które lubią śpiewać czy tańczyć, rozpoczynają i kończą lekcję piosenką w języku angielskim. Ponadto wyznaczeni dyżurni odpowiadają za obsługę tablicy interaktywnej i w odpowiednim momencie włączają muzykę. Zobaczyliśmy również lekcje informatyki, podczas której uczniowie korzystali z programu scratch.
Ważnym wydarzeniem był apel na temat pokoju, który odbył się 30 stycznia. Wszyscy uczniowie i przedszkolaki zebrali się na podwórku szkoły, aby wysłuchać krótkiego wystąpienia swojej koleżanki, następnie odśpiewali i zatańczyli wspólnie piosenkę. Przygotowali również plakat z napisem: „Cegiełka po cegiełce wspólnie budujemy pokój”.
W hiszpańskiej szkole lekcje zaczynają się o godzinie 9:00 i trwają około 45 minut, uczniowie pozostają w swoich klasach i nie rozlega się dzwonek oznajmiający koniec danych zajęć. Rozbrzmiewa on dopiero o godzinie 12.00, sygnalizując przerwę na lunch czy ewentualny apel. Uczniowie mają możliwość wykupienia obiadu i śniadania w szkolnej stołówce. Wszystkie klasy kończą zajęcia o godzinie 14:00.
Szkoła realizuje wiele projektów i przeprowadza różnorodne akcje. Jedną z nich jest dyżur uczniów podczas długiej przerwy. Wyznaczone dzieci sprawują dyżur, a po jego zakończeniu podsumowują zachowanie swoich kolegów, zaznaczając odpowiednią „ buźkę” na zbiorczej tablicy. Klasa, która zbierze najwięcej pozytywnych „buziek” w ciągu tygodnia, ma dłuższą przerwę.
Innym projektem była budowa zamku, straganu czy statku pirackiego przez uczniów w szkolnej świetlicy. Trzeba podkreślić, że w przedsięwzięciu brali udział również rodzice. Na uwagę zasługuje także inicjatywa „Uczniowska pomoc”, która polega na tym, iż wyznaczeni uczniowie próbują pomóc swoim kolegom w rozwiązaniu danego problemu czy zatargu z rówieśnikami. Dzieci zmieniają się co tydzień.
W każdym tygodniu, w godzinach 8.00- 9.00 pedagodzy gromadzą się na zebraniach: w poniedziałki spotykają się nauczyciele danego przedmiotu, we wtorki odbywają się konsultacje z rodzicami, w środę zbierają się nauczyciele uczący na danym poziomie edukacyjnym (klasy 1-3, klasy 4-6) . Każdy poziom edukacyjny zajmuje dane piętro szkoły, dzieci najmłodsze uczą się na pierwszym piętrze.
Szkoła zapewnia pomoc szkolnego pedagoga i nauczyciela współorganizującego pracę ucznia, który tego wymaga. Dzieci o wybitnych umiejętnościach mogą awansować do klasy programowo wyższej. Szacunkowo 10 % wychowanków tej szkoły stanowią właśnie takie dzieci. Dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi nauczyciele wraz z pedagogiem tworzą plan wsparcia. W szkole zatrudniona jest również pielęgniarka, która zajmuje się pomocą podopiecznym z różnymi schorzeniami .
Każda podróż stanowi okazję do poznania kultury danego kraju. Toledo to bliski sąsiad Madrytu, leży na wzgórzu, w zakolu rzeki Tag i liczy około 83 tysięcy mieszkańców. To stolica wspólnoty autonomicznej Castilia-La Mancha i prowincji Toledo oraz ośrodek przemysłu lekkiego, spożywczego a także rzemiosła artystycznego. Toledo jest jednym z najbardziej słonecznych miast w Hiszpanii. Deszcz pada tutaj bardzo rzadko, zwykle w środku wiosny i jesienią.
Miasto trzech kultur jest nazywane również „miastem muzeum”, ponieważ w centralnej części Toledo znajdziemy niezliczoną ilość zabytków. Zwiedzanie aglomeracji stanowi fantastyczną podróż w przeszłość, która pozwala zagłębić się w historię i kulturę Hiszpanii. Prawdziwą gratką dla turystów jest możliwość błądzenia w ciasnych labiryntach pięknych uliczek. Miasto to na przestrzeni prawie dziesięciu wieków nie rozrosło się znacząco, jest niewielkie, przy czym jego większą część stanowią stare dzielnice, zwykle o bardzo ciasnej zabudowie, w której XX-wieczna architektura jest prawie niezauważalna.
Wkład w rozwój Toledo miały kultury oparte na trzech religiach: chrześcijaństwie, islamie oraz judaizmie. Największy rozkwit miasta nastąpił między XII i XIV wiekiem, pod panowaniem królów Kastylii. Były to czasy tolerancji religijnej, kiedy to chrześcijanie, muzułmanie i żydzi potrafili żyć ze sobą w harmonii. Stąd też w architekturze miasta można dostrzec wiele przykładów stylu mudéjar, za którego kolebkę jest uznawane.
Styl mudéjar można zdefiniować jako sztukę islamu obecną w architekturze budowli chrześcijańskich powstałych podczas i po rekonkwiście obszarów Półwyspu Iberyjskiego zajmowanych dotychczas przez muzułmanów. Jego nazwa pochodzi od arabskiego wyrazu oznaczającego „udomowiony”. W praktyce mudéjar oznaczał mieszankę kolejnych stylów architektonicznych chrześcijańskiej Europy (romańskiego, gotyckiego i renesansowego) z różnorodnymi elementami charakterystycznymi dla architektury muzułmańskiej.
Toledo, jak przystało na miasto, którego największy rozwój nastąpił w średniowieczu, posiada wiele murów i bram. Te ostatnie stanowiły element przejścia na teren miejski lub pomiędzy dzielnicami zamieszkiwanymi przez społeczności różnych wyznań. Najsłynniejszą bramą w Toledo jest Puerta de Bisagra. Wspaniale prezentuje się również brama Puerta del Sol, która była przejściem do dawnej dzielnicy arabskiej. Posiada wiele elementów sztuki mudéjar.
Starówkę Toledo trudno jest podzielić na trzy odrębne dzielnice przyporządkowane do konkretnych społeczności, które ją zamieszkiwały: chrześcijańską, muzułmańską i żydowską. Wpływy każdej z nich są mniej lub bardziej widoczne w jej różnych częściach. Dlatego w uznawanej za chrześcijańską dzielnicę Toledo znajdywały się w średniowieczu zarówno kościoły, synagogi jak i meczety.
Arabskie Toledo dostrzeżemy głównie w ciasnych i krętych uliczkach, gdzie dachy po obydwu ich stronach prawie stykają się ze sobą. Wewnątrz kamienic znaleźć można patia wykończone płytkami azulejos, z fontannami i dużą ilością zieleni. Do najważniejszych zabytków Toledo związanych z dziedzictwem kultury arabskiej należą dwa meczety: Mezquita del Cristo de la Luz (z końca X w., udostępniony do zwiedzania) oraz Mezquita de las Tornerías z XI w.
Żydowskie Toledo, które jest najbardziej charakterystyczne w pobliżu synagogi Sinagoga del Tránsito, to najczęściej kamienice z dolną kondygnacją przystosowaną dla potrzeb handlowych. Do dziś można tam znaleźć wiele sklepów, głównie z pamiątkami. Sinagoga del Tránsito powstała w połowie XIV wieku i jest uznawana za najpiękniejszy zabytek Toledo reprezentujący sztukę mudéjar. Znajduje się w niej warte zwiedzenia Muzeum Żydów Sefardyjskich (Museo Sefardí). Niedaleko synagogi mieści się muzeum El Greco. Obiekt składa się z dwóch budynków: XVI-wiecznego domu z dziedzińcem oraz dobudówki z początku XX wieku, które łączą się w ogrodzie. W jego wnętrzu eksponowane są liczne dzieła El Greca (pełna seria trzynastu portretów apostołów oraz jedna z wersji widoków miasta pt. Widok Toledo z planem), a także płótna innych hiszpańskich malarzy z XVII wieku, meble z tego samego okresu oraz ceramika z Talavera de la Reina.
W Toledo zachowała się także druga synagoga, pochodząca z XII wieku Santa María la Blanca, którą przebudowano w późniejszym czasie na katolicki kościół. Jej strop wsparty jest na 32 kolumnach połączonych ze sobą łukami podkowiastymi. Również reprezentuje sztukę mudéjar.
W części chrześcijańskiej miasta znajdziemy większą koncentrację kościołów, klasztorówi pałaców. Nad starówką góruje spiczasta wieża średniowiecznej katedry. Budowę Catedral de Santa María rozpoczęto w 1226 roku. Wyróżnia ją wspaniała architektura gotycka: z zewnątrz bogato zdobione fasady, wewnątrz kaplice, ołtarze, chór oraz grobowce królów Kastylii. Na zakrystii katedry w Toledo znajduje się muzeum z arcydziełami Goi, El Greco, Zurbarana, Tycjana, Rubensa; określana jako „opera magna” hiszpańskiego gotyku.
Toledańskiej katedrze monumentalnością architektury niewiele ustępuje franciszkański klasztor Monasterio de San Juan de los Reyes. Jednak najbardziej rzucającą się w oczy budowlą w Toledo jest pałac królewski – Alcazar. Budynek ten w trakcie swojej długiej i burzliwej historii spełniał rolę twierdzy za panowania Rzymian, Wizygotów, Maurów i ostatecznie Hiszpanów. W tym czasie był wielokrotnie przebudowywany, ostatni remont wymusiło jego doszczętne zniszczenie na skutek pożaru w 1936 roku. Niedaleko alkazaru znajduje się główny plac miasta - Plaza de Zocodover, który zajął miejsce dawnego arabskiego targowiska.
Jedną z wizytówek ulic Toledo są płytki ceramiczne azulejos, które kunsztem dorównują tym z Andaluzji czy Portugalii. Innymi rzemieślniczymi produktami, które rozsławiają Toledo są wyroby ze stali. Jest to głównie broń biała (noże, sztylety, miecze) oraz rycerskie zbroje. Toledańska stal ceniona była szczególnie w epoce renesansu, a w XVIII wieku za panowania Karola III powstała Królewska Fabryka Broni (Fábrica de armas de Toledo), działająca przez ponad 200 lat. Dziś jest częścią kampusu Uniwersytetu Castilla La Mancha, ale można ją zwiedzać. Dzisiejsi rzemieślnicy z Toledo wciąż mają sporo zamówień, szczególnie od producentów filmowych. Ich wyroby można było podziwiać w superprodukcjach takich jak seria Władca Pierścieni, Braveheart czy Gladiator. Bez problemu można zakupić „żądło” Frodo Bagginsa, a nawet maskę Saurona.
Toledo pochwalić się może także produktem, którego pochodzenie geograficzne jest chronione prawem unijnym. To marcepan z Toledo, zawierający minimum 50% masy migdałowej, bez dodatku sztucznych cukrów. Z miejscowej gastronomii warto skosztować także przepysznej potrawy mięsnej o nazwie carcamusa toledana.
W czasie wyjazdu, chociaż w telegraficznym skrócie, udało nam się również zobaczyć Madryt. Naszą podróż rozpoczęliśmy od wyprawy pociągiem z Toledo, który z prędkością 245 km na godzinę zawiózł nas na dworzec Atocha w Madrycie. Sam dworzec jest już dużą atrakcją turystyczną, uznawaną za arcydzieło XIX-wiecznej architektury technicznej. We wnętrzu poza kasami biletowymi i peronami mieści się tropikalny ogród z egzotycznymi palmami oraz sadzawką. Estación de Atocha bywa często nazywane „najpiękniejszym dworcem kolejowym na świecie”. Ze stacji pieszo udaliśmy się na Plaza Mayor- jeden z głównych placów miasta, nazywany romantycznie „teatrem pod niebem Madrytu”. Od czasów średniowiecza był on świadkiem zarówno ważnych historycznych wydarzeń, takich jak koronacje czy egzekucje, jak i zwyczajnej codzienności, w postaci targowisk i wystaw publicznych. Dziś Plaza Mayor to elegancki stołeczny salon, pełen urokliwych kawiarni i restauracji z lokalną kuchnią. Plac otoczony jest trzykondygnacyjnymi kamienicami, arkadami i zabudowaniami z czerwonej cegły wieżyczkami, a wśród tych wszystkich architektonicznych kąsków, wyróżnia się przepiękny budynek Casa de la Panadería. Obok Plaza Mayor znajduje się Mercado de San Miguel. To bez wątpienia jedno z najpiękniejszych miejsc w całej Hiszpanii.
Kolejna atrakcja to Plaza de La Villa- najstarszy plac w mieście, który otaczają budynki z różnych epok, datowane od XV do początku XVII wieku. W końcu dotarliśmy na plac Puerta del Sol czyli „Brama Słońca”. To samo serce stolicy i zarazem całej Hiszpanii – umieszczony jest tu tzw. kilometr zerowy, czyli punkt, od którego liczy się wszystkie odległości w kraju. Tuż obok mieści się reprezentująca herb Madrytu statua niedźwiedzia wspinającego się na drzewo truskawkowe. To najbardziej charakterystyczny pomnik w mieście. Dalsze kroki skierowaliśmy do Palacio Real. To największy pałac królewski w Zachodniej Europie i jeden z największych na całym świecie – ma aż 3418 pomieszczeń, a jego powierzchnia to niemalże dwukrotność Wersalu czy Pałacu Buckingham. Palacio Real jest jednym z najwspanialszych zabytków Madrytu i obowiązkowym punktem na mapie atrakcji tej europejskiej stolicy.
Obok Pałacu Królewskiego zobaczyliśmy budynek Katedry Almudena, która przez wiele lat pozostawała niedokończona. Węgiel kamienny został wmurowany przez króla Alfonsa XII w 1883, a poświęcona została 1993 przez papieża Jana Pawła II. Katedra jest pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Almudena, której oryginalny posąg, według uczonych badających żywoty świętych został przyniesiony do Madrytu z Ziemi Świętej przez samego Świętego Jakuba lub przez któregoś z jego uczniów. Jak głosi historia, podczas inwazji muzułmanów na Półwysep Iberyjski, mieszkańcy Madrytu ukryli wszystkie święte przedmioty, aby je ochronić przed utratą. Jedną z nich była figurka Matki Boskiej, dzisiaj znana jako Matka Boska Almudena, Przez prawie 400 lat figurka pozostawała w ukryciu i miasto odzyskało ją w cudowny sposób za panowania Alfonsa VI. Ponieważ Matka Boska została odnaleziona w murze, niedaleko spichlerza, nadano jej imię Almudena, od arabskiego słowa almud – miara zboża, jak również słowo-almudayna po arabsku – znaczy w murze.
Niewątpliwie podróże kształcą i pomagają zrozumieć różnorodność kultur i religii.
